Lobbyen

Veel ondernemingsraden willen alleen het overleg met de bestuurder gebruiken om invloed uit te oefenen, maar daarmee beperkt u zichzelf. Als u precies weet wat u wilt bereiken dan kunt u daar al lang voor het overleg mee aan de slag. U kunt lobbyen en netwerken om de bestuurder en de adviseurs van de bestuurder te beïnvloeden. Kennis van lobby- en netwerktechnieken kan u helpen om zoveel mogelijk doelen van de ondernemingsraad te realiseren. Deze checklist geeft u praktische tips.

Wat is netwerken?

Netwerken staat in nauwe relatie met lobbyen. Toch zijn er verschillen, daarom bespreken we ze apart. Bij netwerken gaat het om het opbouwen en onderhouden van relaties in het voordeel van alle deelnemers van het netwerk. Netwerken is een noodzakelijke competentie om op de hoogte te blijven en kennis te delen. U helpt anderen verder door het geven van informatie en stelt mensen aan elkaar voor. Daartegenover staat dat u met behulp van uw netwerk ook weer verder komt, omdat mensen waardevolle informatie geven. Dit kunt u gebruiken om invloed uit te oefenen. Kennis is immers macht. Er is geen vaste manier van netwerken. Iedereen doet dat op zijn eigen manier.

Het is belangrijk dat netwerken en lobbyen leuk zijn en blijven! Doe daarom geen dingen waar u zich niet prettig bij voelt. Ga niet alleen netwerken, omdat de OR dat van u vraagt.

Wat is lobbyen?

Lobbyen gaat verder dan netwerken. Lobbyen is het stelselmatig uitoefenen van invloed op beleidsmakers bij bestuursorganen. Het initiatief voor het contact ligt bij de lobbyist. Aan lobbyen kleeft het beeld dat het een manier is om op een beetje stiekeme manier je zin te krijgen. Lobbyen is dan in achterafkamertjes dingen regelen. Wat u dan ook over lobbyen denkt, feit is dat het niet meer weg te denken is in de besluitvorming. Als u het niet doet dan laat u kansen liggen. Soms zullen mensen hun activiteit geen lobbyen noemen, maar bijvoorbeeld ‘bijpraten met een collega van de financiële afdeling’ of het bezoeken van de maandelijkse borrel. In veel gevallen is hier sprake van lobbyen, want u heeft vaak een duidelijk doel om mensen te benaderen.

Praat niet negatief over anderen. De wereld is klein en negatieve uitspraken kunnen bij je terugkomen en het jezelf erg ongemakkelijk maken.

Stappen in het lobbyen

Er zijn geen vaste regels die de garantie geven voor een succesvolle lobby. Belangrijk is om in ieder geval te inventariseren wie belangrijk zijn om invloed uit te oefenen. Neem daarom als ondernemingsraad de tijd om een krachtenveldanalyse te maken. Kijk bij wie u wilt gaan lobbyen. Het hangt natuurlijk af van het onderwerp. Bij arbeidsomstandigheden is het bijvoorbeeld van belang om te lobbyen bij de preventiemedewerker, de arbodienst, de BHV-ers, hoofd P&O en de vertrouwenspersoon. Bij de verbouwing van de kantine zijn er weer hele andere ‘stakeholders’ die u moet benaderen. Ga als lobbyist snel aan de slag zodra bekend wordt waar de OR iets mee wil doen. Kijk vervolgens wie u wilt benaderen. Spreek in ieder geval de beleidsbeslissers. Welke mening hebben ze en komen ze overeen met die van de OR? Wees duidelijk over wat u wilt. Mensen zijn eerder bereid de OR te helpen als u een concrete lobbyboodschap hebt. Gebruik uw relaties eerst om informatie te vergaren. Verwacht niet dat zij meteen iets voor jou regelen.

Neem de tijd om te lobbyen. Invloed uitoefenen gaat nu eenmaal niet in een middag. Het kost tijd om een relatie op te bouwen en uw doelen te bereiken.

Wees jezelf

Bij het lobbyen is het van belang om te proberen op een natuurlijke manier contacten te leggen en te onderhouden. U richt zich eerst op de relatie en later pas op de zaken. Wees natuurlijk vriendelijk als u iemand benadert, dan komt de rest vanzelf. Zorg dat uw uitstraling vertrouwen wekt. Wees jezelf. Speel geen rolletje, want daar prikken mensen vaak doorheen. Toch kan het voorkomen dat het niet klikt met bepaalde mensen. Ga dan niet geforceerd contact maken, maar kijk of een ander OR-lid uw taak wil overnemen.

Als u een waardevolle tip of klacht krijgt, bedank dan u contact en laat op een later moment weten wat u en de OR ermee gedaan hebben en wat de uitkomst was. Dan voelt uw contactpersoon zich serieus genomen.