Milieubeleid en de OR

Publieke opinie

In de publieke opinie wordt milieu steeds belangrijker. Zet de tv maar eens aan en de kans is groot dat het gaat over klimaatverandering, energietransitie en reductie van CO2-uitstoot. Klanten, consumenten en cliënten kijken kritisch naar organisaties en hun milieubeleid. Het kan zelfs de keuze om wel of geen gebruik te maken van de goederen of diensten die een organisatie levert beïnvloeden, dus is het erg belangrijk dat u hier aandacht aan schenkt. Vandaar dat veel organisaties bezig zijn met milieubeleid. En als OR heeft u hierbij een grote rol.

Wat is milieubeleid?

Milieubeleid, of maatschappelijk verantwoord ondernemen, is het pakket aan maatregelen dat de organisatie neemt om de impact op mens, milieu en de omgeving te beperken. Milieubeleid kunt u breed interpreteren. De impact op het milieu is voor elke organisatie weer anders. Ook heeft de ene sector te maken met regelgeving die eisen stellen aan het milieubeleid, terwijl andere organisaties vooral met het milieu bezig zijn uit kostenoverwegingen of maatschappelijke invloeden. Denk maar eens aan de verschillen in milieubelasting tussen een chemisch bedrijf, een IT-bedrijf en een accountantskantoor.

Wat zijn de rechten OR bij milieu?

Volgens artikel 28 lid 4 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) heeft de OR als taak om de zorg van de organisatie voor het milieu te bevorderen op zowel beleidsmatig, organisatorisch als administratief vlak. Dat betekent dat de OR actief met de bestuurder in gesprek moet over de impact van de organisatie op het milieu.

Hoe begin je als OR aan milieubeleid?

Zorg dat u als OR inzicht krijgt in de milieubelasting van uw organisatie en in de regelgeving die geldt voor uw branche voordat u aan de slag gaat met dit onderwerp. Kijk daarbij zowel naar de milieu-impact van het primaire proces (bijv. inkoop van grondstoffen, productieproces en verkoopproces) van de organisatie als naar algemene zaken (bijv. zonnepanelen, isolatie, recyclen, reisbewegingen beperken). Kies vervolgens een concreet milieu-onderwerp waar de OR mee aan de slag gaat. Bereid dit goed voor en bespreek het met de bestuurder. Focus daarbij niet alleen op de benodigde kosten die ongetwijfeld gepaard gaan met milieubesparende maatregelen, maar kijk ook vooral naar de opbrengsten.

Vaak pakt de VGWM-commissie de taak van de OR rondom milieu op. Wees als OR of VGWM-commissie niet bang om ook (externe) deskundigen in te schakelen.

Adviesrecht OR milieubeleid

Ook heeft de OR adviesrecht wanneer de bestuurder van plan is het milieubeleid te wijzigen. Artikel 25 lid 1 L van de WOR geeft aan dat de OR adviesrecht heeft over ‘het treffen van een belangrijke maatregel in verband met de zorg van de onderneming voor het milieu, waaronder begrepen het treffen of wijzigen van een beleidsmatige, organisatorische en administratieve voorziening in verband met het milieu.’ Maar de OR heeft op nog veel meer punten adviesrecht die van invloed zijn op de keuzes van uw bestuurder en de betrekking tot het milieubeleid. Denk bijvoorbeeld aan:

• het verstrekken en formuleren van een adviesopdracht aan een deskundige op het gebied van milieubeleid;
• het doen van een belangrijke investering;
• een belangrijke inkrimping, uitbreiding of andere wijziging van de werkzaamheden van de organisatie;
• wijzigen van de plaats waar uw organisatie haar werkzaamheden uitoefent.

Informatierecht

Het informatierecht over milieuzaken is niet expliciet in de WOR vastgelegd, maar de OR heeft natuurlijk wel recht op alle informatie die zij nodig heeft om haar taak als medezeggenschap naar behoren uit te oefenen. Dit staat vastgelegd in artikel 31 van de WOR.

Maak goed gebruik van het informatierecht van de OR bij milieuzaken. Vraag bijvoorbeeld op hoeveel geld er het afgelopen jaar is geïnvesteerd in verduurzaming.

Inspectie

Milieubeleid is niet alleen nodig voor een goede bedrijfsvoering en een goed imago voor uw organisatie, het zorgt er ook voor dat u geen gedoe krijgt met de milieu-inspecteur! De milieu-inspectie controleert in welke mate uw organisatie milieubelasting veroorzaakt en of u hier voldoende maatregelen voor treft. De inspectie komt veel al op afspraak bij u langs en maakt aan de hand van zijn of haar bevindingen een rapport met mogelijke overtredingen en aanbevelingen of verplichte maatregelen. Als OR is het zinvol om inzicht te krijgen in die rapporten. Daar kunt u wederom uw informatierecht voor gebruiken.

U kunt ook de milieu-inspecteur een keer uitnodigen als expert en vanuit zijn of haar kennis eigen voorstellen ontwikkelen en deze voorleggen aan de bestuurder.