Omgaan met individuele kwesties

Aanspreekpunt

De OR gaat niet over individuele zaken, dat heeft u vast al vaak genoeg gehoord. Uw sterkste bevoegdheden zoals het instemmings- en adviesrecht zijn tenslotte gericht op de belangen van alle werknemers, of op zijn minst een groep werknemers. U kunt uw formele bevoegdheden dus niet aanwenden voor individuele problematiek van een werknemer. Dat is het domein van de vakbonden. Zij behartigen de individuele belangen. Toch bent u vaak het aanspreekpunt van werknemers wanneer zij tegen bepaalde problemen aanlopen die alleen voor hen gelden. Ondanks het gebrek aan wettelijke bevoegdheden staat niets u in de weg om uw collega een helpende hand te bieden door het bieden van informatie.

Sla de deur niet direct dicht wanneer een collega u als OR-lid aanspreekt over een individueel probleem. Wellicht geldt de kwestie toch voor een groep werknemers of kunt u op zijn minst de werknemer van informatie voorzien.

Veelvoorkomende individuele kwesties

Het soort vragen waarmee collega’s naar de OR komen zijn zeer divers. Zo kunnen werknemers naar u toe komen met vragen over hun beoordelingsgesprek, over een aangepaste functiebeschrijving of over (ongepast) gedrag van hun manager of een collega. Ook kunnen werknemers zitten met vragen over verlofdagen zoals ouderschapsverlof of verlof bij een sterfgeval in de familie, roosters, werktijden, arbo-voorschiften en loonstroken.

Advies geven

Vaak kunt u door uw kennis de werknemer meteen verder helpen door hem/haar tips te geven, door een bepaalde regel uit te leggen, door een procedure uit te stippelen of door de werknemer van advies te voorzien. Uw OR is immers goed thuis in de arbeidsvoorwaarden van de organisatie en de zaken die op dat moment spelen. Toch zult u vaak terug moeten grijpen op de cao of het personeelsreglement om de werknemer van adequaat advies te voorzien. Zorg dus dat u deze informatiebronnen bij de hand hebt.

Maak direct duidelijk aan uw hulpvragende collega dat u niet de bevoegdheid heeft om in te grijpen. U kunt hem/haar alleen van informatie voorzien of doorverwijzen naar de juiste persoon of instantie.

Netwerk

Als uw OR zelf niet over de kennis beschikt om de werknemer verder te helpen met zijn/haar probleem, wees dan niet bang om hem/haar door te verwijzen naar iemand die dat wél kan. Uw OR heeft immers een groot netwerk. Denk bijvoorbeeld aan commissieleden, maar ook aan uw contacten met de P&O-afdeling, de bedrijfsarts, de vertrouwenspersoon, managers en oud-OR-leden. Vaak kunt u werknemers ook doorverwijzen naar de vakbond, zeker als het gaat om een arbeidsconflict. Zorg ook dat u het nummer heeft van gespecialiseerde rechtsbijstand voor werknemers die niet zijn aangesloten bij de vakbond.

Klachten

Vaak volstaat het voor uw OR om de werknemer met een individuele kwestie door te verwijzen of van informatie te voorzien, maar niet altijd. Soms komt een werknemer naar u toe met een serieuze klacht. Wat kunt u dan doen? Ook al heeft uw OR geen formele bevoegdheid, u kunt altijd proberen met de situatie aan de slag te gaan. Bijvoorbeeld door het probleem aan te kaarten bij de P&O-afdeling of de bestuurder. Vraag wel eerst toestemming aan de werknemer voordat u met ‘zijn’ probleem aan de slag gaat. Bespreek dit soort gevallen niet tijdens de formele overleggen tussen uw OR en de bestuurder. Geschikter is het wanneer bijvoorbeeld de voorzitter de bestuurder of iemand van de P&O-afdeling onder vier ogen spreekt in een informele setting.

Wees discreet wanneer werknemers met problemen naar u toe komen.

Meerdere klachten

Als blijkt dat meerdere werknemers met dezelfde soort klachten bij u aankloppen, dan is dat vaak een indicatie dat er echt iets aan de hand is. Overweeg dan om de klacht te onderzoeken. Wellicht speelt het probleem voor een groep werknemers en is de rol voor uw OR groter dan u in eerste instantie dacht.

Uw OR dient de belangen van de gehele achterban. Waak er dus voor dat u niet al uw energie steekt in individuele kwesties.