Checklists
Laatst gewijzigd op: 30 september 2019

PSA

PSA wil zeggen: psychosociale arbeidsbelasting. Dat is ook voor uw OR een belangrijk thema. Als OR bent u namelijk medeverantwoordelijk voor het voorkomen van PSA. Ongeveer een miljoen werknemers in Nederland loopt het risico op een burn-out. Hoge werkdruk en  het gebrek aan steun van leidinggevenden spelen hierbij een belangrijke rol. Door werkstress en burn-outsignalen te voorkomen of in een vroeg stadium te signaleren, kan uw bestuurder hoge verzuimkosten besparen. Gebruik deze checklist om te controleren of het PSA-beleid in uw organisatie up-to-date is.

Inventarisatie

Voordat u weet welke maatregelen er nodig zijn om werkstress en burn-outklachten te voorkomen, moet er eerst worden geïnventariseerd welke klachten er spelen onder uw achterban. Uw bestuurder kan dit doen door managers te vragen naar hun observaties en eventueel een arboprofessional in te schakelen. Ook kunnen kan hij vragenlijsten gebruiken. Die hebben als voordeel dat ze breed onderzoek doen en statistisch te analyseren zijn. Uw OR zou kunnen zeggen dat de bestuurder voor zo’n vragenlijst instemming nodig heeft. De vragenlijst maakt namelijk onderdeel uit van de arboregeling in de organisatie rond PSA.

Behelst de vragenlijst meer dan PSA en bevraagt deze ook medewerkerstevredenheid of motivatie? Dan zal het onderzoek meestal niet, of niet geheel, onder het instemmingsrecht van de ondernemingsraad vallen.

Vertrouwenspersoon

Is er in uw organisatie al een klachtenregeling en een vertrouwenspersoon? Het is belangrijk dat alle medewerkers en leidinggevenden weten waar ze met klachten of problemen terecht kunnen. Ook moeten managers op de hoogte zijn over werkdruk en werkstress. Denk aan een voorlichtingsbijeenkomst. Hoe meer kennis zij hebben van vroegtijdige symptomen, hoe eerder zij problemen kunnen signaleren. De OR heeft geen instemmingsrecht op de benoeming van de vertrouwenspersoon. Wel op de regeling waarin staat hoe de benoemingsprocedure in zijn werk gaat, de taken van de vertrouwenspersoon en de manier waarop de vertrouwenspersoon zijn werk doet.

Preventie

De Arbowet verplicht werkgevers niet alleen om een preventiemedewerker te hebben, maar ook dat deze preventiemedewerker samenwerkt met de ondernemingsraad. Plan regelmatig overleg en bespreek verschillende instrumenten die ingezet kunnen worden om preventief PSA te bestrijden. Denk ook aan preventiemaatregelen in ruime zin, zoals zelfsturende teams, levensfasebewust personeelsbeleid en werkoverleg met aandacht voor privé/werkbalans.

Levensfasebewust personeelsbeleid is erop gericht elke werknemer in een organisatie gezond, inzetbaar en gemotiveerd te houden, ongeacht in welke ‘levensfase’ een werknemer zich bevindt. Gebruik deze checklist om te zien wat uw OR kan doen.

Beleid agressie, geweld en ongewenste omgangsvormen

Uw bestuurder is verplicht om beleid te voeren om PSA te voorkomen of beperken. In uw risicoinventarisatie en -evaluatie (RI&E) zijn PSA-risico’s opgenomen. Bekijk de RI&E en het plan van aanpak. In het plan van aanpak staan de maatregelen om de risico’s te beperken. Zijn deze nog up-to-date?

Vraag bij uw achterban na wat zij van het plan van aanpak vinden en welke maatregelen zij belangrijk vinden.

Zorgplicht

Naast het instemmingsrecht heeft u ook een stimulerende taak als het gaat om PSA-beleid. De stimulerende taak, ook wel zorgplicht genoemd is vastgelegd in artikel 28 WOR. Hierin staat dat u als OR een zorgplicht heeft als het gaat om arbo en discriminatie. Dat betekent dat u (mede-) verantwoordelijk bent voor het tegengaan van discriminatie en het bevorderen van naleving van voorschriften op het gebied van arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden en arbeids- en rusttijden.

Incidenten registreren

Houdt uw organisatie incidenten en signalen bij? Zo kan de bestuurder eenvoudig in kaart brengen wat de grootste risico’s zijn. Hier kan hij vervolgens het beleid weer op aanpassen. Maak hierbij onderscheid tussen externe risico’s en interne risico’s. Branches waar sprake is van veelvuldig patiënt- of klantcontact hebben meer te maken met externe risico’s. Door de incidenten te registreren kan het plan van aanpak steeds geoptimaliseerd worden.